علت وریشه عصبانیت از کجاست

عصبانیت یکی از قوی ترین هیجانات فردی است. تجربۀ خشم به خودی خود برای همۀ افراد اتفاق می افتد و امری طبیعی است؛ اما رفتارهایی که در پی آن اتفاق می افتند ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه مخربی باشند و به روابط بین فردی آسیب زیادی وارد کند. افرادی که زیاد عصبانی می شوند ممکن است دائم دیگران و محیط را عامل خشم خود بدانند. در حالی بخش بزرگی از این هیجانات و نحوه پاسخ به آن ها از درون فرد ناشی می شود. با پی بردن به علت و ریشه ناراحتی ها می تواند مانع از تجربه بسیاری از هیجانات ناخوشایند شد. در ادامه بخشی از علل این هیجان منفی را ذکر کرده ایم، اما هر کس دارای تجارب منحصر به فردی است که برای حل آن ها یک جلسه مشاوره روانشناسی نیز گاه کافی است. 

علل موثر در ایجاد عصبانیت

عامل اصلی در تجربۀ عصبانیت عوامل محیطی است که فرد در طول زندگی با آن ها مواجه می شود. استرس های روزمره، مشکلات مالی، موقعیت خانوادگی و اجتماعی ضعیف و مسائلی از این دست همگی می توانند در شکل گیری احساس خشم و عصبانیت دخیل باشند. علاوه بر اینها ویژگی های درونی افراد نظیر ژنتیک و توانایی بدن برای مقابله با برخی از هورمون ها و مواد شیمیایی در میزان تجربه عصبانیت و توانایی فرد در مقابله با آن تاثیر بسزایی دارد. برای مثال کسانی به سروتونین، کمتر واکنش نشان می دهند دشواری بیشتری در کنترل خشم خود دارند.

علائم ناتوانی فرد در کنترل عصبانیت

متخصصان سلامت روان برای آنکه به این تشخیص برسند که شما در کنترل و مدیریت خشم خود دچار مشکل هستید یکسری علائم هیجانی و جسمی را مورد بررسی قرار می دهند. بروز این علائم نشان می دهد که  شما به آموزش هایی  در زمینه مهارت کنترل خشم نیاز خواهید داشت. در ادامه به این علائم به صورت جداگانه اشاره خواهیم کرد:

علائم هیجانی

بسیاری از افراد فکر می کنند که علائم هیجانی مشکلات مربوط به خشم تنها به تجربه خود احساس خشم محدود می شود، اما حالات هیجانی متعددی وجود دارند که نشان می دهند شما نتوانسته اید عصبانیت خود را به شیوه ای سالم و مثبت مدیریت کنید.

اضطراب و تحریک پذیری از جمله علائم هیجانی هستند که در این زمان بروز پیدا می کنند. اگر شما در شرایطی قرار دارید که به شدت عصبانی می شوید، در مدیریت و سازمان دهی  افکار خود با مشکل مواجه شده اید و احتمال آسیب رساندن به خودتان یا دیگران را می دهید برای کمک گرفتن از یک متخصص تامل نکنید و از یک مشاور روان شناس برای رفع مشکل خود کمک بگیرید.

علائم جسمانی

تجربه ی هیجانات شدید از جمله عصبانیت به بروز تغییرات فیزیکی در بدن می انجامد که می توانند برای فرد ناخوشایند باشند. این علائم جسمانی شامل مواردی نظیر احساس سوزش و فشار در قفسه سینه، بالا رفتن فشار خون، احساس فشار در سر و خستگی را شامل می شود.

چگونه خشم خود را کنترل کنیم

اگر نتوانید خشم خود را کنترل کنید از چند جهت دچار آسیب خواهید شد:

1- عصبانیت توانایی شما را برای خوشحالی از بین می برد چرا که عصبانیت و خوشحالی با یکدیگر در تضاد هستند.

2- تجربه طولانی خشم استرس و فشار روانی را افزایش می دهد و سلامت روان را کاهش می دهد.

3- عصبانیت با تبدیل شدن به پرخاشگری، روابط خانوادگی و سایر روابط را از مسیر درست خود خارج می کند.

4- هنگام خشم و عصبانیت شما اشتباهات بیشتری مرتکب می شوید، زیرا پردازش اطلاعات در این شرایط مشکل می شود.

درمان و کنترل مشکلات مربوط به عصبانیت

داشتن مهارت های زندگی به شما کمک خواهدکرد که بتوانید هنگام عصبانیت واکنش درست و سالمی از خود نشان دهید و هیجان خود را مدیریت کنید. راهبردهای کوتاه مدت و بلندمدت بسیاری نظیر تکنیک های تنفسی، تمرین های توجه و تمرکز، آرام سازی، ریلکسیشن و... برای مدیریت خشم توسط درمانگران آموزش داده می شود. مراجعه به روان شناس و یادگیری و تمرین این مهارت ها  کمک بسیاری در این زمینه برای شما فراهم می کند.

اگر مدت طولانی است که دائما احساسات خشم شدیدی را تجربه می کنید ممکن است که به مداخلات روانی و پزشکی بیشتری احتیاج داشته باشید. در این شرایط گاهی متخصصان ابتدا از دارو درمانی استفاده می کنند تا با کاهش هیجانات منفی تجربه شده از احتمال آسیب فرد به خود و سایر اطرافیان بکاهند. سپس با استفاده از روان درمانی به رفع مشکلات فرد درتنظیم هیجان می پردازند.