کودکان بیش فعال اگر درمان نشوند افسردگی می گیرند
اختلال بیش فعالی یا کم توجهی یکی از شایع ترین اختلالات دوران کودکی است که 5 تا 12% کودکان سنین مدرسه را تحت تاثیر قرار می دهد. تشخیص مرز مشخصی بین شلوغ کاری های طبیعی بچه و حالت بیمارگونه تفریبا مشکل است. به همین دلیل والدین باید دقت زیادی داشته باشند تا هر نوع رفتار فرزندشان را بیش فعالی قلمداد نکنند.
ویژگی های عمده این اختلال شامل تحرک و فعالیت بیش از حد، تکانش گری و مشکل توجه و تمرکز می باشد. علائم اختلال با عملکرد طبیعی کودک در منزل و مدرسه تداخل پیدا می کند. این بچه ها به طور مکرر توسط والدین، معلمین و اطرافیان به دلیل رفتارهای ناپخته و تکانشی خود سرزنش می شوند و این مسئله تاثیرات سوء بر اعتماد به نفس آنها دارد. اختلال بیش فعالی در پسران شایع تر از دختران است و سن شروع بیماری قبل از 7 سالگی می باشد.
ضرورت تشخیص زودهنگام بیش فعالی
اگر این مشکل تشخیص داده نشود و درمان مناسب صورت نگیرد، کودکان مبتلا به بیش فعالی از آن رنج می برند. چنین بچه هایی عموما دانش آموزان بی ادب و غیر قابل تحمل شناخته می شوند که به سخنان معلم گوش نمی دهند و چیزی هم یاد نمی گیرند. معلمان این بچه ها را تحقیر می کنند و اظهار می کنند که دیگر تحمل نگهداری آنها را در کلاس ندارند. اوضاع منزل هم از این بدتر است و آتش شلوغ کاری کودک شعله ورتر می شود. پدر و مادر دائما او را مؤاخذه و سرزنش می کنند. این گروه بچه ها در جمع دوستان هم مشکلاتی دارند. این هیجانات معمولا رفتاری کم و بیش خشونت آمیز را نسبت به دیگران در پی دارد. به همین خاطر از جمع رانده شده و دوستی ندارند. به طور کلی احساس می کنند هیچ کس دوستشان ندارد، کوچک و حقیرند، کسی برایشان ارزش قائل نیست و توانایی کافی برای انجام کارها را ندارد. چنین کودکانی غالبا تنهایند و از اعتماد به نفس پایین رنج می برند. متاسفانه در اکثر اوقات افسردگی و نگرانی تمام وجود بچه را فرا گرفته است که نباید گذاشت وضعیت به این حالت بحرانی برسد. والدین با مشاهده این علائم فرزندشان باید هر چه زودتر با متخصص مشورت کنند تا کودک را به زندگی خانوادگی، اجتماعی و تحصیلی بازگردد.
روش های درمان بیش فعالی
رفتارهای متعددی را باید در پیش گرفت که شامل مصرف دارو و شیوه های روان درمانی خانوادگی و تربیتی است. درواقع درمان باید هم جنبه کلی و هم شخصیت منحصر به فرد هر کودک را در نظر گرفت. نخستین مرحله درمان مبتنی بر تشخیص و توضیح آن برای کودک و خانواده است. این مرحله تا حد زیادی قبل از ادامه درمان به حل مشکل کمک می کند. روش تربیت چند وجهی می تواند روانشناسی فردی یا خانوادگی، توان بخشی گفتاری یا روانی- درمانی، برنامه آموزشی و رفتار خانوادگی را در بر گیرد. پس از 6 سالگی می توان داروهای محرک روانی که اثرات افزایش گذرایی در فعالیت روانی- حرکتی دارد را تجویز کرد. متیل فنیدات، مولکول مشتق شده از آمفتامین که به نام ریتالین شناخته می شود، رایج ترین است. نخستین تجویزدارو باید در بیمارستان و در بخش مخصوص استفاده می شود و نباید خودسرانه توسط والدین و معلمان به کودک داده شود. عملکرد این داروها ممکن است شدید باشد اما به منظور پیشگیری از مشکلات انحرافی لازم است. پس از مصرف دوز کافی دارو و قطع آن، تاثیرات طولانی مدت باقی خواهد ماند. داروهای آمفتامین نخستین بار در سال 1936 برای کودکان تجویز شد و ریتالین حدود پنجاه سال است که کاربرد دارد. مصرف دارو اعتیادآور نیست و با قطع مصرف هیچ نشانی از وابستگی در فرد دیده نمی شود و نیازی برای ترک نیست. به علاوه، مطالعات زیادی گویای این است که مصرف طولانی مدت دارو در بچه های بیماری که تحت درمان بوده اند خطرات کمتری از اعتیاد را در مقایسه با کودکانی که دارو مصرف نکرده اند در پی دارد.
مدت درمان اختلال بیش فعالی
در طول چند سال، نوجوانانی که از این مشکل رنج می برند معمولا بهبودی خوبی کسب می کنند. بعضی از آنها دیگرنیازی به مصرف دارو ندارند، برای عده ای فقط در شرایط خاص مانند دوران امتحانات تجویز می شود و گروهی هم باید تا بزرگسالی دارو مصرف کنند. البته تشخیص درسنین بزرگسالی مشکل تر است و دقیقا نمی دانیم که چند نفر از بزرگسالان گرفتار این مشکل هستند. امروزه با افرادی روبرو می شویم که به خاطر مشکلات تمرکزی به پزشک مراجعه می کنند که درواقع از درمان در دوران کودکی محروم مانده اند