از علت تا درمان اختلال خود شیفته

 آیا تا حالا احساس کرده اید که طرف مقابل شما دارای شخصیت خودشیفته است؟ آیا با افرادی برخورد کرده اید که از مصاحبت و گفتگو با آنان احساس ناراحتی کنید؟ یا شاید دیگران شما را به خود شیفتگی متهم کرده اند! اختلال شخصیت خودشیفته یکی از انواع اختلال شخصیت کلاستر B می باشد. افراد مبتلا به اختلالات شخصیت معمولا هیچ آگاهی نسبت به مشکلات شخصیتی شان ندارند. برای مثال شخصیت خودشیفته معمولا برای درمان افسردگی اش به مشاور مراجعه می کند. 

 اختلال شخصیت خودشیفته یا نارسیسیسم

اختلال شخصیت خودشیفته یکی از انواع اختلالات شخصیت است. واژه خودشیفتگی یا نارسیسیم از نام مرد زیبا رویی به نام نارسیوس گرفته شده است که با دیدن تصویر خودش در آب، عاشق و شیفته خودش شد. این اسطوره یونانی بسیار مورد توجه دیگران بود ولی با رفتارها و بی تفاوتی هایش سبب ناراحتی دیگران می شد. در نهایت نارسیوس بعد از دیدن تصویر خودش در آب دچار غم عشق به خودش می شود و در کنار برکه از اندوه جان می سپارد.شخصیت خودشیفته خودش را مرکز دنیا می داند، او در ذهنش از هر جهت ویژه و خاص می باشد. در واقعیت نیز اکثرا اشخاصی مشهور و موفق هستند، اما شخصیت خودشیفته خود را خیلی فراتر از آن چه واقعا هست (زیباتر، پولدارتر، موفق تر و...) می پندارد. شخصیت خودشیفته احساسات و مشکلات دیگران را نادیده می گیرد، گویی او تنها کسی است که لیاقت مورد توجه بودن را دارد.

علل ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته

بر اساس تحقیقات انجام شده هنوز علت اصلی ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته شناخته نشده است. اما مشخص شده که عوامل بیولوژیکی، اجتماعی و روانی در بروز این اختلال نقش دارند. بسیاری از روانشناسان معتقدند که اختلال شخصیت خودشیفته نتیجه تربیت غلط دوران کودکی است. ناز پرورده کردن بیش از حد و یا بر عکس مورد بی توجه بودن کودکان، منجر به بروز شخصیت خودشیفته می گردد. کودکانی که مورد بی توجهی یا آزار اذیت قرار گرفته اند به طور غریضی خود محوری را برای بقای خودشان انتخاب می کنند. این کودکان فکر می کنند که تنها خودشان باید از خودشان مراقبت کنند. بنابراین خودشیفتگی نتیجه غفلت یا سو استفاده یا آسیب روحی وارد شده به کودک توسط والدین و دیگران نیز می باشد. بسیاری از صفات و ویژگی های شخصیت خود شیفته در طول مراحل طبیعی رشد رخ می دهد.

علائم اختلال شخصیت خودشیفته

معمولا فرد خودشیفته، در کار و شغلش فردی موفق و در انظار عمومی مهربان و بخشنده به نظر می رسد. آنها اغلب دوستانی خواستنی و شریک زندگی ایده آلی به نظر می آیند. بیرون رفتن با آنها بسیار لذت بخش است. اما زمانی که پای تفاوت در دیدگاه و نظرات در میان باشد، متوجه می شوید که او تنها به نظرات خودش اهمیت می دهد. در هر بحثی مجبور به کوتاه آمدن خواهید بود. اگر فکر می کنید توانسته اید تغییری در نگرش او ایجاد کنید، تنها به این دلیل است که او می خواهد شما اینطور برداشتی داشته باشید. برای جلوگیری از مورد سوءاستفاده واقع شدن باید نحوه برخورد و رفتار با شخصیت های خودشیفته را یاد بگیرید.

 در ادامه برخی خصوصیات شخصیت خودشیفته را شرح داده ایم:

1-گوش دادن یک طرفه

در زمان گفتگو با فرد خود شیفته تنها گفته های خودش مهم هستند، گفته های شما را قطع کرده و به شما اجازه صحبت نمی دهد. در تصمیم گیری ها به نظرات بقیه اهمیت نداده و او تنها کسی است که درست می گوید. نظرات دیگران را با لحنی توهین آمیز نفی یا رد می کند.

2-خود شیفته مرکز تمام اتفاقات است

شخصیت خود شیفته خود را بهتر، جالب تر، جذاب تر و مهم تر از بقیه می داند. در حین صحبت اگر طرف مقابل در حال حرف زدن باشد، فرد خودشیفته در حرف ها به نکته ای مربوط به خود اشاره می کند تا مجددا خود را در کانون بحث قرار دهد. او وقتی که چیزی را بخواهد حتما باید بدستش بیاورد و اصلا اهمیتی ندارد که دیگران چه فکری می کنند.

3-قانون فقط برای دیگران است

بیمار خودشیفته اعتقاد دارد که به اقتضای منافع اش مجاز به انجام هر کاری است. وقتی دیگران در صف، انتظار می کشند نوبت را رعایت نمی کند. از پرداخت مالیات با تقلب شانه خالی می کند، چون در دید او قوانین وضع شده تنها برای دیگران هستند.

4- انتقاد را تحمل نمی کنند

شخصیت خود شیفته از انتقاد به راحتی رنجیده می شود. او انتظار دارد که همواره مورد تحسین و تمجید اطرافیان قرار بگیرد. اگر از او انتقاد شود، احساساتشان جریحه دار خواهد شد و به سرعت مقابله به مثل می کند. خودشیفته در نگاه اولی فردی با اعتماد به نفس بالا به نظر می رسد ولی با کوچکترین بازخورد منفی باد غرورش زود خالی می شود. 

5- اگر مشکلی پیش بیایید مقصر دیگران هستند

شخصیت خودشیفته عذر خواهی نمی کند یا به اشتباهاتشان اعتراف نمی کند. چون اعتقاد دارد که والاتر از دیگران می باشد، پس ملامت و سرزنش را در شان خود نمی بیند. چنانچه از این فرد انتظار داشته باشید که سهم خودشان را در مشکلی بگوید، به شدت عصبانی می شود.

6- خیلی سریع عصبانی می شوند

در صورت پیش نرفتن شرایط بر باب میل افراد خودشیفته خیلی سریع عصبانی می شوند و کنترل خود را از دست می دهند.

پیامدهای اختلال شخصیت خودشیفته

این افراد خود را برتر از دیگران می دانند. متکبر هستند و رفتار تحکم آمیزی دارند، در عین حال از دیگران انتظار احترام و تحسین دارند. زمانی که نیازهای ناممکن این افراد را برآورده نشود؛ به طور شایع دچار غم و اندوه و علائم افسردگی می شوند و از دارو و مواد مخدر به عنوان راهی برای رهایی از ناراحتی استفاده می کنند. در صورت زندگی و ازدواج با شخصیت های خودشیفته حتما مشاوره ازدواج بگیرید.

درمان اختلال شخصیت خود شیفته

مطالعات نشان می دهد که بسیاری از مبتلایان خود می دانند که خودشیفتگی دارند، اما حتی به خودشیفتگی خود افتخار می کنند، به همین دلیل به دنبال راه های درمان اختلال شخصیت خودشیفته نمی روند.روش درمان مشخصی برای همه افراد دارای اختلال شخصیت خوشیفته وجود ندارد. اما در روان درمانی بخصوص روان درمانی بلند مدت فرد با مشکلات و ویژگی های شخصیتی خودش آشنا می شود، رفته رفته به اصلاح و تغییر رفتارش منجر خواهد شد.دارو درمانی جزو درمان های موثر برای درمان اختلال شخصیت خودشیفته (نارسیسیم) محسوب نمی شود. اما گاهی از دارو برای کاهش رفتارهای آزار دهنده فرد استفاده می شود. در صورت اعتیاد باید همزمان برای درمان اعتیاد و درمان اختلال شخصیتی اقدام کرد. شما در هر جایی که هستید می توانید از خدمات مشاوره تلفنی و مشاوره حضوری مرکز مشاوره روانشانسی حامی هنر زندگی بهرمند شوید.